دیابت نوع یک

دلیل اصلی بروز دیابت نوع یک مشخص نیست. معمولاً سیستم ایمنی بدن که در حالت عادی به ویروس ها و باکتری های مضر حمله می کند، به علت بروز نوعی اختلال، اشتباهاً به سلول های تولید انسولین ( جزایر لانگرهانس) در پانکراس حمله کرده و این سلول ها را از بین می برد.

عوامل دیگر شامل موارد ذکر شده در ذیل می باشند:

• ژنتیک
• قرار گرفتن در معرض برخی از انواع ویروس ها و عوامل محیطی

نقش انسولین در بدن

هنگامی که تعداد مشخصی از سلول های لانگرهانس تخریب می شوند، بدن میزان بسیار کمی انسولین تولید می کند یا اصلاً انسولین تولید نمی کند. انسولین هورمونی است که توسط پانکراس تولید می شود. پانکراس پشت معده قرار دارد.

• پانکراس انسولین را تولید کرده و وارد جریان خون می کند.
• انسولین به قند کمک می کند تا وارد سلول های بدن شود.
• انسولین منجر به کاهش سطح قند در جریان خون می شود.
• هنگامی که سطح قند خون بسیار کم می شود، ترشح انسولین از پانکراس نیز کاهش می یابد.

نقش گلوکوز (قند) در بدن

گلوکوز نوعی قند است که منبع اصلی تأمین انرژی سلول هایی از بدن محسوب می شود که ماییچه ها و دیگر بافت های بدن را می سازند.

• منابع اصلی تأمین گلوکوز، کبد و غذاهایی می باشد که فرد مصرف می کند.
• قند وارد جریان خون می شود و از آنجا به کمک انسولین وارد سلول های بدن می شود.
• کبد گلوکوز را به عنوان گلیکوژن در خود ذخیره می کند.
• هنگامی که سطح گلوکوز خون کاهش می یابد، مثلا مواقعی که فرد برای مدت زمانی طولانی چیزی نخورده باشد، کبد گلیکوژن را به گلوکوز تبدیل کرده و وارد جریان خون می کند تا سطح گلوکوز خون کاهش نیابد.

در دیابت نوع یک انسولینی وجود ندارد که قند را وارد سلول های بدن نماید بنابراین سطح قند خون افزایش می یابد و عدم کنترل این روند عوارض جبران ناپذیری برای فرد به همراه خواهد داشت.

عوامل خطر دیابت نوع یک

برخی از عوامل خطر دیابت نوع یک شامل موارد ذکر شده در ذیل می شوند:

سابقه خانوادگی دیابت نوع یک: افرادی که پدر، مادر، خواهر یا برادرش مبتلا به دیابت نوع یک باشند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع یک خواهد بود.

ژنتیک: وجود نوع خاصی از ژن ها در افراد، نشانگر افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع یک می باشد.

موقعیت جغرافیایی: احتمال ابتلا به دیابت نوع یک برای افرادی که از لحاظ جغرافیایی دورتر از خط استوا می باشند بیشتر است.

سن: هر چند دیابت نوع یک در هر سنی می تواند رخ دهد اما در سنین 4 تا 7 سال و 10 تا 14 سال شیوع بیشتری دارد.

علایم دیابت نوع یک می توانند به صورت ناگهانی بروز کنند. از جمله شایع ترین علایم دیابت نوع یک شامل موارد ذیل می باشند:

• افزایش احساس تشنگی
• تکرر ادرار
• گرسنگی شدید
• شب ادراری در کودکانی که قبلاً سابقه شب اداری نداشتند
• کاهش وزن بدون دلیل مشخص
• خستگی و ضعف
• دید تیره و تار
• زودرنج شدن و دیگر تغییرات خلق و خو

با گذشت زمان، عوارض ناشی از دیابت نوع یک می تواند بسیاری از اندام های بدن ازجمله قلب، رگ های خونی، اعصاب، چشم ها و کلیه ها را تحت تأثیر قرار دهد. حفظ سطح متعادلی از قند خون در طولانی مدت می تواند احتمال بروز عوارض ذکر شده را کاهش دهد.

عوارض ناشی از بیماری دیابت اکثراً ناتوان کننده و حتی تهدید کننده سلامت فرد می باشد:

بیماری های مربوط به قلب و عروق خونی: بیماری دیابت احتمال بروز انواع گوناگونی از بیماری های قلبی، از جمله بیماری های عروق قلبی به همراه درد قفسه سینه (آنژین)، سکته قلبی، سکته مغزی، تنگ شدن عروق (آترواسکلروسیز) و افزایش فشار خون را به همراه دارد.

آسیب به اعصاب (نوروپاتی): قند اضافی موجود در خون می تواند منجر به آسیب به دیواره مویرگ هایی شود که مواد غذایی را به سلول های عصبی منتقل می کنند، این اتفاق بیشتر در پا رخ می دهد. بروز چنین شرایطی منجر به سوزن سوزن شدن، بی حسی، احساس سوزش یا درد می شود. این حالت ها از نوک انگشتان پا یا انگشتان دست آغاز می شود و کم کم در بدن گسترش پیدا می کند. قند خون کنترل نشده می تواند در نهایت منجر به از دست رفتن همه حواس در نواحی درگیر شده شود.

آسیب به اعصاب مجرای گوارشی می تواند منجر به بروز مشکلاتی از قبیل حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست شود.

آسیب به کلیه (نوروپاتی): کلیه ها تشکیل شده از میلیون ها خوشه رگ های کوچک خونی هستند که مواد زاید را از خون می زدایند. دیابت می تواند منجر به آسیب به این سیستم ظریف تصفیه شود. آسیب های جدی به این بخش می تواند منجر به نارسایی کلیه یا دیگر انواع آسیب های جبران ناپذیر به کلیه ها شود که در نهایت فرد نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه پیدا می کند.

آسیب به چشم ها: بیماری دیابت می تواند به عروق خونی شبکیه آسیب وارد کند و حتی باعث از دست دادن بینایی شود. دیابت همچنین منجر به افزایش احتمال ابتلا به دیگر انواع بیماری های چشمی از جمله آب مروارید و آب سیاه می شود.

آسیب به پاها: آسیب به اعصاب در پاها یا جریان ضعیف خون در پاها منجر به افزایش احتمال بروز برخی مشکلات از جمله زخم یا عفونت در این ناحیه می شود که در صورت عدم درمان و کنترل بیماری، قطع عضو ضرورت می یابد.

عوارضی که دهان و پوست را درگیر می کند: دیابت حساسیت بدن شما را در برابر عفونت های پوست و دهان از جمله عفونت های قارچی و باکتریایی افزایش می دهد. بیماری های لثه و خشکی دهان نیز از عوارض شایع می باشد.

عوارض حاصل از بیماری بر بارداری: سطح بالای قند خون هم برای جنین و هم برای مادر بسیار مضر می باشد. در صورت عدم کنترل قند خون احتمال سقط، زایمان زودرس و نواقص جنین افزایش پیدا می کند. در مادر نیز احتمال بروز دیابت کتواسیدوسیز، مشکلات مرتبط با چشم، فشار خون بارداری و پره اکلامپسی افزایش پیدا می کند.

پیشگیری از بروز دیابت نوع یک

راه و روش مشخص و اثبات شده ای برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع یک وجود ندارد. اما محققان سعی در یافتن روشی برای پیشگیری از نابود شدن سلول های جزیره لانگرهانس، در افراد تازه تشخیص داده شده به دیابت نوع یک را دارند.

آزمون هموگلوبین گلیکوز (A1C): این آزمایش خون سطح متوسط قند خون را در دو یا سه ماه اخیر نشان می دهد. این آزمایش درصد قند خون متصل به پروتئین های حامل اکسیژن در گلبول های قرمز (هموگلوبین) را می سنجد. هر چه قدر سطح قند خون شما بالاتر باشد به همان اندازه هموگلوبین متصل به قند خون نیز بالاتر می باشد.  اگر درصد A1C در دو آزمایش جداگانه 6.5 یا بالاتر از این میزان باشد، فرد مبتلا به دیابت می باشد.

در صورتی که تست A1C موجود نباشد یا فرد دارای شرایط خاصی باشد که از دقت سطح آزمایش A1C می کاهد- شرایطی مانند بارداری یا دارا بودن نوع خاصی از هموگلوبین- پزشک آزمایش های ذکر شده در ادامه را تجویز خواهد کرد:

آزمایش قند خون تصادفی  (RBS)Random blood sugar : در این نوع آزمایش، این تست قند خون را بدون در نظر گرفتن اینکه فرد چه موقعی غذا خورده اید، اندازه گیری می کند. برای کسب اطمینان ممکن است این آزمایش دوباره تکرار شود. اگر سطح قند خون در این نوع آزمایش 200 mg/dL (11.1 mmol/L) یا بیشتر شود، یعنی فرد مبتلا به دیابت می باشد به خصوص اگر فرد علایم بیماری دیابت از جمله تکرر ادرار و تشنگی شدید را نیز داشته باشد.

آزمایش قند خون ناشتا Fasting blood sugar test (FBS): برای انجام این آزمایش فرد باید از شب قبل از آزمایش چیزی نخورده و ناشتا برای دادن خون به آزمایشگاه مراجعه نماید. اگر نتیجه آزمایش کم تر از 100 mg/dL (5.6 mmol/L) باشد طبیعی محسوب می شود. سطح قند خون از 100 تا 125 mg/Dl پره دیابت محسوب شده و سطح قند خون 126 mg/dL (7 mmol/L) یا بالاتر از این میزان دیابت محسوب می شود.

اگر شما با بیماری دیابت تشخیص داده شدید، ممکن است پزشک آزمایش خون دیگری جهت سنجش اتوآنتی بادی که در دیابت نوع یک به وفور وجود دارد انجام دهد. این آزمایشات به پزشک در تشخیص نوع دیابت کمک می کند. وجود کتون، ماده ای که در اثر تجزیه چربی ها ایجاد می شود، در ادرار، به احتمال قوی یکی از نشانه های دیابت نوع یک می باشد.

بعد از تشخیص دیابت نوع یک

برای کنترل سطح قند خون و مدیریت بیماری دیابت فرد باید هر چند وقت یک بار به پزشک مراجعه نماید. در طول این مراجعات پزشک سطح قند خون A1C شما را بررسی می کند. سطح ایده آل برای این آزمایش در هر فرد بستگی به سن و فاکتورهای فراوان دیگری دارد اما در حالت عادی سطح A1C خون بهتر است که پایین تر از 7 درصد باشد یا به زبان دیگر گلوکوز خون 154 mg/dL (8.5 mmol/L) باید باشد.

پزشک هر بار با بررسی سطح A1C در آزمایشات فعلی و قبلی در خصوص پیشبرد روند درمان تصمیم گیری می کند. به عنوان مثال اگر سطح A1C افزایش یافته باشد، احتمالاً باید تغییراتی در میزان انسولین یا رژیم غذایی و یا هر دو ایجاد شود.

به جز اندازه گیری سطح A1C، پزشک به صورت دوره ای آزمایش خون و ادرار جهت بررسی سطح کلسترول، عملکرد تیروئید، کبد و کلیه تجویز خواهد کرد. اندازه گیری مرتب فشار خون نیز برای افراد مبتلا به دیابت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.

تا کنون درمان قطعی برای دیابت نوع یک ارایه نشده است. هدف از درمان در حقیقت متعادل نگاه داشتن سطح قند خون، تا جای ممکن، برای پیشگیری از عوارض بیماری دیابت می باشد. به صورت معمول هدف این است که سطح قند خون به صورت روزانه قبل از مصرف وعده های غذایی بین mg/dL 80 تا 130 (4.44 to 7.2 mmol/L) و سطح قند خون تا دو ساعت بعد از خوردن وعده های غذایی بالاتر از mg/dL 180 نباید باشد.

در ادامه راهکارهایی برای کنترل سطح قند خون ذکر شده است

تزریق انسولین

مصرف دارو در کنار تزریق انسولین:

داروهایی که ممکن است برای فرد در کنار تزریق انسولین تجویز شوند شامل داروهای فشار خون، کلسترول و آسپرین برای پیشگیری از عوارض دیابت و حفظ سلامت قلب می باشند.

اندازه گیری منظم قند خون:

بر اساس پیشنهاد انجمن دیابت آمریکا، اندازه گیری قند خون قبل از خوردن وعده های غذایی، قبل از خواب، قبل از ورزش و رانندگی و مواقعی که فرد حدس می زند قند خونش پایین آمده است، ضروری است.

گاهی حتی اگر فرد طبق یک برنامه ثابت مواد غذایی مصرف نماید و انسولین را نیز به صورت منظم تزریق نماید، ممکن است به صورت غیر منتظره سطح قند خون وی چار نوسان شود. فرد با گذشت زمان متوجه می شود که چگونه سطح قند خون در پاسخ به مواد غذایی، فعالیت های گوناگون، بیماری، داروها، اضطراب و تغییرات هورمونی دچار نوسان می شود.

اندازه گیری منظم قند خون یکی از روش های دقیق کنترل قند خون می باشد، با اندازه گیری منظم قند خون از بروز هیپوگلیسمی پیش گیری می شود.       

پیروی از رژیم غذایی سالم و دقت در مصرف کردن کربوهیدرات ها:

رژیم غذایی خاص و از پیش تعیین شده ای برای افراد مبتلا به دیابت وجود ندارد. اما چندین اصل کلی از جمله پیروی از رژیم غذایی کم چرب و پرفیبر، ذکر شده در ذیل وجود دارد که همه بیماران باید آن را رعایت کنند.

بیماران مبتلا به دیابت باید یاد بگیرند

• میوه ها؛
• سبزیجات؛
• غلات کامل

احتمالاً متخصص تغذیه به بیمار توصیه خواهد کرد که مصرف محصولات حیوانی و کربوهیدرات های تصفیه شده از جمله نان سفید و انواع شیرینی ها را کاهش دهد. این رژیم غذایی برای افراد سالم و بدون دیابت نیز پیشنهاد می شود.

ورزش و حفظ وزن متعادل:

همه به ورزش احتیاج دارند و هیچ استثنایی در این زمینه وجود ندارد. اما افراد مبتلا به دیابت نوع یک بیشتر از هر شخص دیگری به انجام ورزش احتیاج دارند، اما توصیه می شود قبل از انجام ورزش با پزشک مشورت شود. سپس فعالیت هایی مانند پیاده روی، شنا، اروبیک و دیگر انواع فعالیت های مورد تایید پزشک را انجام دهید. ایده آلترین حالت برای افراد، حداقل یک ساعت ورزش کردن در روز می باشد.

مهم ترین نتکه ای که فرد باید به خاطر بسپارد این است که ورزش کردن منجر به کاهش قند خون می شود. در صورتی که فعالیت جدیدی را به سبک زندگی روزانه خود اضافه کرده اید، سطح قند خون را قبل و بعد از انجام این فعالیت چک کنید تا تأثیر آن را بر سطح قند خون خود بسنجید. ممکن است در کنار انجام این فعالیت ها میزان انسولین و غذایی که می خورید احتیاج به تنظیم شدن داشته باشد.

مدیریت و توجه به مشکلات احتمالی در حین رانندگی و در محل کار:

رانندگی:

 کاهش ناگهانی قند خون می تواند در هر زمانی رخ دهد. پیشنهاد می شود برای پیشگیری از مشکلات آتی حین رانندگی، قبل از این که فرد سوار وسیله نقلیه خود شود، سطح قند خون خود را اندازه گیری نماید. در صورتی که قند خون کم تر از 70 mg/dL (3.9 mmol/L) می باشد، حتما یک وعده غذایی کوچک حاوی حدود 15 گرم کربوهیدرات مصرف شود، پانزده دقیقه بعد دوباره سطح قند خون اندازه گیری شود و در صورت افزایش قند خون فرد رانندگی نماید.

محیط کار:

دیابت نوع یک می تواند برخی مشکلات برای افراد در محیط کار ایجاد نماید. به عنوان مثال اگر فرد در محیطی کار می کند که شغل وی مستلزم رانندگی یا فعالیت با ماشین آلات سنگین می باشد، کاهش ناگهانی قند خون یا هیپوگلیسمی می تواند خطرات بسیار جدی و جبران ناپذیری برای فرد و اطرافیان وی به همراه داشته باشد. در خصوص چنین مواردی باید با پزشک و مدیر محل کار هماهنگی هایی صورت بگیرد.

توجه به نکاتی ضروری در صورت بارداری:

به علت عوارضی که بیماری دیابت به همراه دارد، زنانی که مبتلا به دیابت نوع یک بوده و باردار می باشند باید همیشه سطح قند خون را کنترل کنند به خصوص در طول شش تا هشت هفته اول دوران بارداری، سطح قند خون حتماً باید کنترل شده و در سطحی متعادل باشد. در صورت مدیریت دقیق سطح قند خون در طول دوران بارداری خطرات ناشی از دیابت برای زنان باردار به حداقل می رسد.

دیابت نوع یک و افزایش سن:

کنترل سطح قند خون برای افراد مسنی که ضعیف هستند و مشکلات جسمی و سلامتی زیادی دارند، اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا این افراد احتمالاً بیشتر در معرض هیپوگلیسمی یا کاهش ناگهانی قند خون قرار دارند.

نشانه هایی از بیماری که باید به سرعت به آن ها رسیدگی کرد

علی رغم کنترل شدید بیماری دیابت ممکن است گاهی مشکلات غیرمترقبه ای برای فرد پیش آید که نیاز به رسیدگی داشته باشد. برخی از مهم ترین این مشکلات و شیوه برخورد با آن ها در ادامه ذکر شده است:

هیپوگلیسمی یا کاهش قند خون:

هنگامی که سطح قند خون بیمار به کم تر از حالت استاندارد می رسد، این اتفاق برای وی رخ می دهد. در مورد سطح متعادل و کنترل شده قند خون با پزشک باید مشورت صورت گیرد. سطح قند خون به دلایل مختلفی می تواند کاهش یابد از جمله این موارد شامل موارد ذکر شده در ذیل می باشد:

• نخوردن یکی از وعده های غذایی؛
• کاهش میزان مصرف کربوهیدرات ها؛
• فعالیت شدید بدنی و فیزیکی؛
• تزریق بیش از حد انسوین

علایم اولیه کاهش قند خون:

• تعرق؛
• لرز؛
• گرسنگی؛
• سرگیجه و احساس سبکی در سر؛
• ضربان قلب نامنظم و سریع؛
• خستگی؛
• سردرد؛
• دید تیره و تار؛
• احساس آزردگی

علایم ثانویه کاهش قند خون:

• احساس بی حالی و خستگی؛
• احساس گیجی و سردرگمی؛
• تغییرات اخلاقی بسیار شدید؛
• انقباضات ناگهانی ماهیچه ها

کاهش قند خون شبانه باعث تعرق بسیار شدید و بروز سردرد در فرد می شود.

شیوه کنترل کاهش قند خون:

• 15 تا 20 گرم از کربوهیدراتی که به سرعت عمل می کند، مانند آب میوه، قرص های گلوکوز، آب نبات،  و دیگر منابع قندی را مصرف کنید. از مصرف غذاهای پرچرب خودداری کنید زیرا چربی به سرعت قند جذب بدن نمی شود.

• پانزده دقیق پس از مصرف کربوهیدرات قند خون خود را دوباره بررسی کنید تا اطمینان حاصل کنید که سطح قند در بدن به حد نرمال رسیده باشد.

• در صورتی که همچنان پانزده دقیقه پس از مصرف کربوهیدرات قند خون پایین بود، 15 تا 20 گرم دیگر کربوهیدرات مصرف نمایید و پانزده دقیقه بعد دوباره سطح قند خون خود را اندازه گیری نمایید.

• این روند را به همین ترتیب ادامه دهید تا سطح قند خون شما به حد طبیعی برسد.

• برای حفظ سطح قند خون طبیعی می توانید کره بادام زمینی و کراکر بخورید.

در صورتی که قند خون پایین به سرعت کنترل نشود، منجر به بی هوشی فرد می شود. در صورتی که این اتفاق رخ دهد باید به سرعت به فرد گلوکاگون تزریق شود. گلوکاگون هورمونی است که منجر به تحریک ترشح قند در خون می شود. توصیه می شود فرد همواره کیت تزریقی گلوکاگون را به همراه داشته باشد. برای اطمینان بیشتر توصیه می شود که دوستان، همکاران، همراهان و افراد خانواده فرد با شیوه تزریق گلوکاگون آشنا باشند.

افزایش سطح قند خون یا هایپرگلیسمی:

دلایل مختلفی برای افزایش سطح قند خون وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:

• زیاده روی در خوردن؛
• مصرف غذاهای نادرست برای بیمار دیابتی؛
• عدم تزریق انسولین

علایم افزایش قند خون:

• تکرر ادرار؛
• افزایش تشنگی؛
• دید تیره و تار؛
• خستگی؛
• آزردگی؛
• گرسنگی؛
• مشکل در تمرکز

در صورتی که علایم افزایش قند خون را تجربه کردید قند خون خود را بررسی نمایید. سرعت پایین آمدن سطح قند خون به سرعت افزایش سطح آن هنگامی که پایین است، نمی باشد.

در صورتی که سطح قند خون شما با دستگاه اندازه گیری قند، بالای 240 mg/dL باشد، ترکیب ادرار خود را از لحاظ وجود کتون در آن بررسی نمایید. در صورت وجود کتون در ادرار و قند بالای 240 mg/dL ورزش نکنید.

در صورتی که میزان کتون موجود در ادرار کم باشد، آب و مایعات بسیار زیادی بنوشید تا کتون ها از بدن شما خارج شوند.

در صورتی که سطح قند خون شما بالاتر از 300 mg/dL یا در صورتی که سطح کتون ها همچنان در ادرار بالا بود، با پزشک خود تماس حاصل نمایید.

دلیل وجود کتون در ادرار

در صورتی که سلول های بدن نیاز بسیار شدیدی به انرژی داشته باشند، بدن برای تأمین انرژی سلول ها شروع به تجزیه چربی های موجود می کند و در حین این فرآیند مواد سمی به نام کتون تولید می شوند. ادامه پیدا کردن این روند خطرات و عوارض جبران ناپذیری برای بدن به همراه خواهد داشت.

علایم تشکیل کتون در بدن:

• حالت تهوع؛
• استفراغ؛
• درد شکمی؛
• بوی شیرین نفس؛
• کاهش وزن

در صورت مشکوک شدن به وجود کتون در ادرار هرچه زودتر با پزشک خود تماس حاصل نمایید.

تغییر سبک زندگی

 با کنترل و مدیریت صحیح دیابت نوع یک تا حدود بسیار زیادی می توان از عوارض و خطرات ناشی از این بیماری پیشگیری کرد.

در ادامه نکاتی برای کنترل بهتر بیماری دیابت ذکر شده است:

• با خود عهد ببندید که دیابت خود را تا حد ممکن به بهترین شکل کنترل کنید: داروهای تجویز شده را، دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. اطلاعات خود را در مورد دیابت نوع یک تا جای ممکن گسترش دهید. رژیم غذایی سالم و ورزش را جزو عادات روزانه خود قرار دهید.

•  نشانگری مبنا بر ابتلا به بیماری دیابت با خود به همراه داشته باشید: دستبند یا وسیله دیگری که نشان دهنده وجود بیماری دیابت در شما می باشد را به همراه داشته باشید. و همیشه یک آمپول گلوکاگون نیز به همراه داشته باشید تا درصورتی که قند خون شما به صورت ناگهانی افت کرد به صورت اورژانسی قادر به افزایش سطح قند خون خود باشید. اطمینان حاصل کنید که اطرافیان، دوستان و آشنایان شما قادر به استفاده از این آمپول باشند.

•  به پاهای خود اهمیت دهید: هر روز پاهای خود را در آب ولرم بشورید. به آرامی آن ها را خشک کنید، به خصوص بین انگشتان را. پاهای خود را با استفاده از لوسیون مرطوب نمایید. هر روز پاهای خود را از لحاظ وجود التهاب، بریدگی، تاول و … بررسی کنید. در صورتی که زخم یا التهابی در پای خود داشتید که بهبود نیابد، حتما با پزشک خود مشورت نمایید.

• فشار خون و کلسترول خود را به صورت منظم چک کنید: کنترل منظم فشار و کلسترول خون دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد. در کنار کنترل منظم موارد ذکر شده ورزش و پیروی از رژیم غذایی سالم به شدت توصیه می شود. گاهی ممکن است پزشک داروهایی را جهت کنترل فشار و کلسترول خون تجویز نماید. این داروها باید به موقع مصرف شوند.

• مصرف سیگار و دیگر انواع دخانیات را متوقف کنید: مصرف سیگار و انواع دخانیات منجر به تشدید عوارض بیماری دیابت از جمله سکته قلبی، سکته مغزی، مشکلات کلیوی و آسیب به اعصاب می شود. مصرف سیگار و دیگر انواع دخانیات باید متوقف شود.

• مصرف مشروبات الکلی را متوقف کنید: بسته به شیوره مصرف، مشروبات الکلی منجر به کاهش یا افزایش قند خون می شوند. توصیه می شود مصرف این نوع مشروبات را متوقف نمایید.

• اضطراب و استرس را دست کم نگیرید: هورمون هایی که بدن فرد در پاسخ به یک شرایط استرس زا طولانی مدت ترشح می کند، مانع عملکرد صحیح انسولین می شود. تا جای ممکن سعی کنید شیوه های کنترل استرس را بیاموزید، بیشتر بخوابید و وظایف خود را بر اساس سطح اهمیت اولویت بندی نمایید.

• فقط به پزشک دیابت خود اتکا نکنید: در کنار مراجعات منظم به پزشک دیابت خود، توصیه می شود در فواصل منظم به چشم پزشک، دندان پزشک و متخصص تغذیه نیز مراجعه نمایید. در صورتی که با پزشک معالج دیابت خود مشورت نمایید وی می تواند شما را در این زمینه به صورت دقیق راهنمایی نماید.

نکته: خوانندگان گرامی توجه داشته باشید که مطالب ارائه شده در این مقاله صرفاً جهت آگاهی شما می باشد و نه خود درمانی. قبل از هر گونه اقدام درمانی حتماً باید با پزشک متخصص خود در کلینیک پورسینای حکیم مشورت کنید.